خەلقئارا ئۇيغۇر مەدەنىيەت مەركىزى international Uyghur cultural center

ئۇيغۇرلارنىڭ باش كىيىم-مەدەنيىتى نۇربىيەم قۇدىرەت دۆلىتىمىز 56مىللەتتىن تەركىب تاپقان بولۇپ،56 مىللەت 56گۈلگە ئوخشايدۇ. 56گۈل 56خىل رەڭدە ئۆزىگە خاس ئالاھىدىلكى بار. ئۇلارنىڭ ھەممىسنىڭ مەدەنيتى كۆپ خىل بولۇپ ئۆزىگە خاس مەدەنيەت ياراتقان. بۇ گۈلنىڭ پۇراقلىق ياكى پۇراقسىز بولۇشى ، شۇ مىللەتنىڭ ئۆزنى تونۇشى ،قەدىرلىشى،ئۆز مىللىتىنى سۆيۈش –سۆيمەسلىكى بىلەن مۇناسىۋەتلىك. نەزەر سالىغىن دۇنيا خەلىقلىرى ئەڭ كاتتا مۇنبەرلەردە قەددىنى جاھان كۆردىغان جايلاردا ،ئۆزنىڭ مۇبارەك ... Read More »

ئۇيغۇرلارنىڭ ئوزۇقلىنىش ئادەتلىرى ۋە تائاملىرى يېمەك – ئىچمەك ئادىتى بىر مىللەت مەدەنىيىتىنىڭ تەركىبىي قىسمى. ئۇ مەلۇم ئىشلەپچىقىرىش كۈچلىرى تەرەققىياتىنىڭ مەھسۇلى سۈپىتىدە، كىشىلەرنىڭ كۈندىلىك تۇرمۇشىدا ئەكس ئېتىدۇ. ئۇيغۇر خەلقى ئۇزاق تارىخىي جەرياندا ئۆزلىرى ياشىغان ئىقلىم شارائىتىغا ۋە ئوزۇقلىنىش ئادىتىگە ئاساسەن، نۇرغۇنلىغان تاماق ئېتىش ھۈنەر – سەنئىتىنى ۋە ئۆزلىرىنىڭ تۇرمۇش ئالاھىدىلىكىگە ماس كېلىدىغان نۇرغۇنلىغان ئەنئەنىۋى تاماقلارنى ئىجاد قىلغان. ئۇيغۇر خەلقى تاماق ئېتىش ... Read More »

ئۇيغۇرلاردا مىراس ئادىتى « مىراس ــــ ئۆلگەنلەردىن قالغان مال ـ مۈلۈك » ياكى « ئۆلگەنلەردىن كېيىنكىلەرگە قالغان ئىلمىي، ئەدەبىي، مەدەنىي، كەسپىي ۋە شۇ قاتارلىقلارغا ئائىت نەرسە »  بولۇپ، مىراسقا ئىگە بولۇش « مۈلۈك ۋارىسلىقى » دەپمۇ ئاتىلىدۇ. مىراس قالدۇرۇش ۋە مۈلۈك ۋارىسلىقى ئىنسانلاردا خۇسۇسىي مۈلۈكچىلىك تۈزۈمىنىڭ شەكىللىنىشى ۋە دۆلەتنىڭ پەيدا بولىشىغا ئەگىشىپ شەكىللەنگەن.               ... Read More »

  ئۇيغۇرلاردا سوۋغا بىرىش ئادىتى ئابدۇقەييۇم مىجىت ئۇيغۇرلار ئۆزىنىڭ ئىجتىمائىي ھاياتىدا ئادەم بىلەن ئادەم ۋە شەخىس بىلەن جەمئىيەت ئوتتۇرسىدىكى مۇناسىۋەتنى مۇۋاپىق بىر تەرەپ قىلىشتا ئۆزىگە خاس ئەخلاق نۇرمىلىرىنى ۋە قاىىدە – يۇسۇنلىرىنى شەكىللەندۈرگەن. جۈملىدىن سوۋغات بىرىش ئادىتىمۇ ئۇيغۇرلارنىڭ كىشىلىك مۇناسىۋەت ئەخلاقىدا مۇھىم ئورۇن تۇتىدۇ. « سوۋغات ــ باشقىلارغا ھۆرمىتىنى ئىپادىلەش، كۆڭلىنى ئېلىش، تەبرىكلەش قاتارلىق تۈرلۈك مەقسەتلەر بىلەن بېرىلىدىغان نەرسە » ... Read More »

ئۇيغۇرلاردا بۇددا دىنىنى ئۇيغۇرلارنىڭ ئەجدادلىرى ئەڭ قەدىمقى زاماندىن تارتىپ شامان دىنىغا ئېتقات قىلىپ كەلگەندى. بۇدىن كۆك تەڭرىچىلىك دىنى دەپمۇ ئاتىلىپ.ھونلار دەۋرىدىن تارتىپ (مىلادىدىن بىرنەچچە ئەسىر بۇرۇنلا)مىلادىنىڭxئەسىرگىچە پۈتۈنتۈركى خەلىقلەرنىڭ كۆپ قېسىمى ئېتقات قىلىپ كەلگەن دىن بولغان. شەرقى ئۇيغۇرلار (ھازىرقى موڭغۇلىيە ۋە ئۇنىڭغا قوشنا بولغان جايلاردا ياشىغان ئۇيغۇرلار)مىلادىنىڭ 8-ئەسىردە ئۇيغۇر- ئۇرخۇنقاغانلىقىنىڭ قاغانى بوگو قاغاننىڭ تەشەببۇسى بىلەن شامان دىنىدىن چىقىپ مانى دىنىغا ئېتقات ... Read More »

ئۇيغۇرلاردا ئىسىم قويۇش بىرقانچە باسقۇچنى باشتىن كەچۈرگەن. بۇنى مۇنداق ئۈچ دەۋرگە بۆلۈپ چۈشەندۈرۈش مۈمكىن : 1)ئسىلامىيەتتىن بۇرۇنقى كىشى ئىسىملىرى. 2)ئىسلامىيەتتىن كېيىنكى كىشى ئىسىملىرى. 3)ئازاتلىقتىن كېيىنىكى كىشى ئىسىملىرى. ئۇيغۇر خەلقى ئىسلام دىنىنى قوبۇل قىلماستىن بۇرۇن، ئاساسەن ئۇيغۇرچە سۆز بىلەن ئىسىم قويۇشقا ئادەتلەنگەن. مەسىلەن: بايتەمىر، ئىلتەمىر، بەگ بۇقا، قارا بۇقا، قارا باخشى، …دېگەندەك ئىسىملارغا ئوخشاش. بۇنىڭدىن باشقا، ھەرقايسى رايونلاردا ياشىغان ئۇيغۇرلار ئۆزلىرىگە ... Read More »

ئۇيغۇر مانى دىنى مانى دىنى مىلادىيە 3 – ئەسىرنىڭ ئوتتۇرىلىرىدا پېرسىيىلىك مانى دېگەن كىشى تەرىپىدىن ئىجاد قىلىنغان. ئۇ پارسلاردا ئەزەلدىن بار بولغان زەردۇشت دىنى ئاساسىدا، نېستورىئان، خرىستيان ۋە بۇددا دىنلىرىنىڭ تەلىماتلىرى ئۆزلەشتۈرۈلۈپ ئىجاد قىلىنغان دىن بولغاچقا، ئارىلاشما دىن دەپمۇ ئاتىلىدۇ. مانى دىنىنىڭ ئاساسلىق دىنىي ئەقىدىسى: ياخشىلىق – يامانلىقتىن ئىبارەت ئىككى مەنبەچىلىك نەزەرىيىسى بولۇپ، يورۇقلۇق ياخشىلىقنىڭ، قاراڭغۇلۇق يامانلىقنىڭ سىمۋولى قىلىنىدۇ ھەمدە ... Read More »

ئۇيغۇر قول ھۈنەرۋەنچىلىكى  ئۇيغۇرلارنىڭ ئارىسىدا سودا، قول ھۈنەرۋەنچىلىك ئىشلىرى بىر قەدەر تەرەققى قىلغان. ئاساسلىقى: ئىلىمچىلىك، چاقچىلىق(يىپ ئىگىرىش) كەندىر توقۇمىچىلىقى، توقۇمچىلىق بوياقچىلىقى، زەگەرچىلىك گۈل بېسىش، پىلىچىلىك، جۇۋازچىلىق، تۇماقچىلىق، كۆنچىلىك، توقۇمىچىلىق، مەشۇتچىلىك، دوپپىچىلىق، كىگىزچىلىك، شامچىلىق، سوپۇنچىلىق، قاسساپلىق، ساتىراشلىق، موزدۇزلۇق، ھەيكالتاراشلىق، سىرچىلىق، باققالچىلىق، تونىكىسازلىق ۋە قۇلۇپسازلىق، مىسكەرلىك، تاقچىلىق، قۇيمىچىلىق، كۇلالچىلىق، زەرگەرچىلىك، تۆمۈرچىلىك، رىسالىچىلىك، دوغاپ ۋە جۇلاپ، قەندالەتچىلىك، سەكسەنخالتا، چالغۇ ئەسۋابلار ياساش، جۇۋازچىلىق، مېۋە ... Read More »

ئۇيغۇر تىلىنىڭ قىسقىچە تارىخى  ئۇيغۇر تىلى ئالتاي تىللىرى سىستېمسى شەرقىي تۈركىي تىللارغا كىرىدۇ.  ئۇيغۇر تىلى ناھايىتى ئۇزۇن تارىخقا ئىگە بولۇپ، ئۇ ئۇيغۇر خەلقىنىڭ سىياسىي، ئىجتىمائىي، پەن-مەدەنىيەت تارىخىدا ئاجايىپ رول ئوينىغان. ئۇيغۇر تىلىنىڭ تەرەققىيات دەۋرىنى ئۇيغۇر يېزىق تىلىنىڭ تارىخىغا ئاساسەن قەدىمكى زامان ئۇيغۇر تىلى دەۋرى(ئورخۇن دەۋرى ئۇيغۇر تىلى)، ئوتتۇرا ئەسىر ئۇيغۇر تىلى دەۋرى، يېقىنقى زامان ئۇيغۇر تىلى دەۋرى (چاغىتاي تىلى دەۋرى) ... Read More »

ئۇيغۇر تائاملىرى ۋە تىزىملىكى بىز ھازىر ۋارىسلىق قىلىپ كېلىۋاتقان ئۇيغۇر تائاملىرىنىڭ تۇرلىرىنىڭ كۆپلۈكى ، شەكلىنىڭ خىلمۇ خىللىقى ، ئېتىلىش ھۈنەر سەنئىتىنىڭ ئىنچىكلىگى ، سۈپىتى ۋە قۇۋۋىتىنىڭ يۇقىرى ئىكەنلىكىنى ھېس قىلالايمىز . بىزلا ئەمەس ئۇيغۇر تائاملىرى تېتىپ كۆرگەن ھەر قانداق ساياھەتچى ۋە مىللەت بۇ نۇقتىنى ھېس قىلالايدۇ .بۇنداق مول تۇرى كۆپ تائام مەدەنىيىتى دۇنيادىكى باشقا مىللەتلەردە ئاز كۆرۈنىدۇ . ئۇيغۇر تائاملىرى ... Read More »